ოჯახური ძალადობა – ფაქტები, რომლებზეც ღიად არავინ საუბრობს

ქუჩის ბავშვები

 

საქართველოში ბევრს შეგნებული არ აქვს რას ნიშნავს არასრულწლოვანებზე ძალადობა.

ფსიქოლოგების განმარტებით, ძალადობა ეს არის კონტროლისა და დათრგუნვის საშუალება, რომელიც მოიცავს ემოციურ, სოციალურ, ეკონომიკურ, ფიზიკურ, სექსუალურ იძულებას, დათრგუნვას და ზიანს. ის შეიძლება იყოს ღია (მაგალითად ფიზიკური), ან ფარული (მუქარა, დევნა, მოტყუება). ძალადობაა ყოველგვარი ქმედება ან სიტყვა, რომელსაც შეუძლია ადამიანი შეურაცხყოს, ზიანი მოუტანოს მას ან შელახოს კანონით მინიჭებული უფლებები. ძალადობის დროს ითრგუნება ადამიანის ნება, შელახულია მისი ხელშეუხებლობა, ღირსება და თავისუფლება.

ბავშვთა ძალადობის სხვადასხვა ფორმები არსებობს. მათ შორის ნებისმიერი ფიზიკური მოქმედება, რომელიც ტკივილს აყენებს ბავშვს და იწვევს სხეულის სხვადასხვა სიმშიმის დაზიანებას (ცემა, ხელისკვრა, პანღურის ამორტყმა, დაწვა, კბენა, მოგუდვა, ნჯღრევა, ჩქმეტა, ნემსით ჩხვლეტა, განსაკუთრებული დასჯის გამოყენება – წამება, ბნელ ადგილას ჩაკეტვა, ისეთი სამუშაოების შესრულების მოთხოვნა, რომელსაც ბავშვი ვერ გაუმკლავდება, იარაღით დამუქრება და სხვა), სიტყვიერი ან ქცევითი ზემოქმედებით ბავშვში შიშის, დამცირების, მარტოობისა და ფსიქიკური ჯანმრთელობისათვის საზიანო სხვა მდგომარეობების პროვოცირება (მუქარა, დაშინება, დაბრალება, დაცინვა, ურთიერთობების შეზღუდვა, ინტერესების გაუთვალისწინებლობა და სხვ), ბავშვის გამოყენება სექსუალური მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად ან გამორჩენის მიზნით (სექსუალური რეპლიკების დევნა, ეროტიული აკლერსი, თვალთვალი, პორნოგრაფიული სურათების გადაღება, სექსუალური შინაარსის ფილმების ყურების ან ჟურნალების დათვალიერების ნებართვა ან ხელშეწყობა, გაუპატიურება ან გაუპატიურების მცდელობა, სასქესო ორგანოების დემონსტრირება, ღია საუბრები სექსზე ბავშვის ცნობისმოყვარეობის გაღვიძების მიზნით, ინცესტი, სხეულით ვაჭრობის იძულება და სხვ), ბავშვის სიცოცხლის, ჯანმრთელობისა და განვითარებისთვის აუცილებელი საჭიროებების (საკვები, საცხოვრებელი, ტანსაცმელი, მოვლა, მეთვალყურეობა, ყურადღება, განათლება, სამედიცინო დახმარება და სხვ) რეგულარული დაუკმაყოფილებლობა მშობლის თუ მეურვის მხრიდან, ობიექტური მიზეზების გამო, ან ამგვარი მიზეზების გარეშე.

სპეციალისტთა მტკიცებით, ბავშვთა მიმართ ამგვარი ძალადობები უკვალოდ არ ქრება და შედეგად ხშირად ვიღებთ შედეგად: მათ სიკვდილს სკოლამდელ ასაკში, მომავლის შიშს, კონფლიქტებს, აგრესიულობას, უვითარდებათ დაბალი თვითშეფასება, იზიანებენ თავს, უქვეითდებათ სასკოლო უნარები (მეხსიერება, ყურადღება, ადაპტაცია). ხშირია ფსიქიკური და ფიზიკური ჯანმრთელობის დარღვევები, ხშირად სახლიდანაც გარბიან, ეძალებიან ალკოჰოლს და ხდებიან ნარკოტიკების მომხმარებლები, ექცევიან კრიმინალური სამყაროს გარემოცვაში, მისდევენ პროსტიტუციას და თავადაც ხდებიან მოძალადენი.

“ბავშვები ხშირად არაფერს ამბობენ მათ მიერ გამოვლენილ ძალადობაზე, რადგან ფიქრობენ, რომ მათ არ დაუჯერებენ, ან მოძალადოს ეშინიათ, ანდა ფიქრობენ, რომ გარემომცველებმა ისედაც ყველაფერი იციან, ან უხერხულობოს და სირცხვილის განცდები აწუხებთ. ბავშვებს ხშირად არ ესმით, რომ მათ ზიანი მიაყენეს, ან თავად თვლის თავს დამნაშავედ და დასჯის ეშინია. ან მოძალადეს იცავს, რომ არ დააპატიმრონ, განსაკუთრებით მაშინ, როცა მოძალადე ბავშვის ახლობელი ადამიანია. მშობლები კი თვლიან, რომ ოჯახში მომხდარი ძალადობის შემთხვევა ხშირად “ოჯახის საქმეა” და სხვას არ ეხება,” – ამბობს ქეთევან თავართქილაძე ბავშვთა დახმარების ცენტრის წარმომადგენელი. მისივე ინფორმაციით, შარშან ივლისის თვეში ბავშვებზე ძალადობის ექვსი ფაქტი დაფიქსირდა, მათ შორის ოთხ შემთხვევაში დედა იყო მოძალადე.

ცოტა ხნის წინ, საქართველოსა და ესტონეთის არასამთავრობო ორგანიზაციებმა, რომლებიც მუშაობენ ოჯახური ძალადობის წინააღმდეგ, ჩაატარეს ერთობლივი კვლევა. (პროექტის პარტნიორები არიან ესტონეთის ღია საზოგადოება და საქართველოს ძალადობისგან დაცვის ეროვნული ქსელი.) კვლევა ეხებოდა, როგორც ოჯახურ ძალადობას, ასევე ძალადობას ბავშვებზე. გამოითხა, როგორც ექიმები, ასევე პოლიციის თანამშრომლები.

გამოკითხვების თანახმად, ქართველ პოლიციელთა უმრავლესობა და პედიატრების მესამედი ფიქრობს, რომ ბავშვებზე ძალადობა საქართველოში დახურული თემაა. საქართველოში გავრცელებულია ბავშვებზე ისეთი სახის ძალადობა, როგორიცაა “შესანჯღრევი ბავშვის სინდრომი”, მას ყოველდღიურ პრაქტიკაში ხვდებიან პედიატრების 17 პროცენტი.

კვლევების თანახმად, საქართველოში ბავშვებში ფართოდაა გავრცელებული ნარკომანია. ბავშვ-ნარკომანებსა და ტოქსიკომანებთან ყოველკვირეულად პედიატრების 12 პროცენტს აქვს შეხება. ბავშვები, რომლებიც არიან ოჯახური ძალადობის მსხვერპლნი ყოველთვიურად პედიატრების 10 პროცენტს აქვს შეხება.

პედიატრების 47 პროცენტის შეფასებით, საქართველოში, ოჯახებში მიღებულია ბავშვების მსუბუქად ფიზიკური დასჯა, მათ შორის შემოლაწუნება, როზგი და თმებით თრევა. საქართველოში პედიატრთა 97 პროცენტი თვლის, რომ ბავშვების ცემა დაუშვებელია. ექიმთა აზრით, ბავშვებს ძირითადად მამები ურტყავენ, იშვიათად დედები. პედიატრების 15 პროცენტს პრაქტიკაში ქონიათ შემთხვევა, როცა ბავშვი ფიზიკური და სექსუალური ძალადობის მსხვერპლი ყოფილა, რის გამოც ბავშვი საავადმყოფოში მოუთავსებიათ. ბავშვთა ძალადობის შემთხვევების გამო, პედიატრთა 18 პროცენტო კი იძულებული იყო მიემართა დახმარებისთვის პოლიციისთვის. პედიატრთა 15 პროცენტს თითქმის ყოველწლიურად ჰქონიათ შემთხვევები, როცა მშობლები ყიდიდნენ შვილებს უცხოელებზე. თუმცა არის შემთხვევები, რომ ბავშვების კეთილდღეობის მიზნით გაუშვილებიათ უცხოელებზე, რადგან ოჯახს არ შეეძლო პატარის რჩენა. პედიატრთა 94 პროცენტი თვლის, რომ ქუჩის ბავშვების სიმრავლის პრობლემა გამოწვეულია მათი მშეობლების სიდუხჭირით, რომელიც თავის მხრივ, წარმოადგენს სახელმწიფოში გამეფებული უმუშევრობის შედეგს. პოლიციელებთა აზრით კი ქუჩაში ბავშვები იმიტომ ხვდებიან, რომ გარდა სიდუხჭირისა, გაურბიან ნარკომან ან ლოთ მშობლებს. უმთავრესი მიზეზი კი ოჯახში მათზე ძალადობაა. ასევე ფიქრობს პედიატრთა 32 პროცენტი. გამოკვლევების თანახმად, ექიმები თვლიან, რომ თბილისში საშუალოდ 1000-მდე უსახლკარო ბავშვია, რომელიც ქუჩაში ცხოვრობს.

პედიატრთა 38 პროცენტი კი თვლის, რომ ქუჩის ბავშვების სიმრავლის ერთ-ერთი მიზეზი ისაა, რომ საქართველოში ბევრი ოჯახია მრავალშვილიანი, ასეთ ოჯახებში მშობლებს არ შეუძლიათ ყველა ბავშვის აღზრდა. ყოველი მეოთხე ექიმის შეფასებით, ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც ბავშვები ქუჩას ამჯობინებენ, ოჯახში მათზე სექსუალური ძალადობაა. გოგონები, რომლებიც პედოფილიის მსხვერპლები არიან ყოველი მეათე გინეკოლოგს ქონია შეხება. გინეკოლოგების ოთხ პროცენტს თავის პრაქტიკაში კონკრეტული შემთხვევა ქონია. გინეკოლოგთა 9 პროცენტი კი არ არის დარწმუნებული მსხვერლი, პედოფილიის მსხვერპლი იყო თუ არა. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ძალადობის შემთხვევები დაუსჯელი დარჩა. გამოკითხულ პედიატრთა 59 პროცენტი აღიარებს, რომ საქართველოში ბავშვთა პროსტიტუცია არსებობს. პედიატრთა 18 პროცენტი თვლის, რომ საკმაოდ გავრცელებულია ბავშვთა გაყიდვა სექსუალური ექსპლუატაციის მიზნით. უკანასკნელი 5 წლის განმავლობაში, ყოველი მეათე პოლიციელს ქონია შემთხვევა პედოფილიისა და ინცესტის ფაქტთან. მსხვერპლთა უმრავლესობა გოგონებია. სავარაუდოდ, ბიჭების შემთხვევები გაცილებით გაუხმაურებელია და პოლიციელებამდე არ მიდის. გამოკითხულ პოლიციელთა 40 პროცენტი ამბობს, რომ ქონიათ შემთხვევები, როცა მშობლები შვილებს უცხოელებზე ყიდიან და ბავშვთა პროსტიტუციაც საკმაოდ გავრცელებულია. გავრცელებულია ბავშვებით ვაჭრობა მათი სექსუალური ესქპლუატაციის მიზნით, თვლის ყოველი მეათე გამოკითხული საპატრულო პოლიცილი. გამოკითხულ პოლიციელთა აზრით, კი სახელმწიფომ აქტიურად უნდა დაიწყოს ბრძოლა ყველა იმ უფლებააყრილი ბავშვისთვის, რომლებიც არიან ძალადობისა და ექსპლუატაციის მსხვერპლნი. პირველ რიგში ყურადღებას მოითხოვენ ქუჩის ბავშვები და ოჯახური ძალადობის მსხვერპლნი.

საქართველოში დაფიქსირებულია ფაქტები, როდესაც შვილზე სექსუალური ძალადობის გამო, ცოლი კლავს მეუღლეს. ცოტა ხნის წინ ქვემო ქართლელმა ქალმა ნაჯახით მოკლა თავისი ქმარი და სარდაფში დამალა, მას შემდეგ რაც ქალიშვილზე ქმრის სექსუალური ძალადობის შესახებ შეიტყო. ამგავარი ბრალდებით ქართულ ციხე-კოლონიებში რამდენიმე ქალი პატიმარი იხდის სასჯელს.სტატიის სრული ტექსტი იხილეთ აქ

ვებრძოლოთ ძალადობას!!!

• აშშ-ი მოძრაობა ოჯახური ძალადობის წინააღმდეგ გასული საუკუნის 60-იანი წლებიდან დაიწყო. ამ პერიოდის სტატისტიკურმა მონაცემებმა ცხადყვეს, რომ ქალის მიმართ ძალადობა, როგორც ოჯახში ისევე საზოგადოებრივ დონეზე არის ეროვნული პრობლემა.¹ ამავე პერიოდში აშშ-ი იწყება ქალთა სერიოზული მოძრაობები, რომლებიც ძლიერ სოციალურ მოვლენად იქცა. დღეს-დღეობით აშშ-ი ყველაზე კარგად ორგანიზებული თავშესაფრების სისტემაა, თუმცა მიუხედავად ამისა, ქალთა მცირე რაოდენობა მიმართავს მას. 1977 წელს მინესოტაში შტატების მაშტაბით პირველად შეიქმნა სახელწიფოს დაფინანსებით ოჯახური ძალადობის მსხვერპლთა, მომსახურების შესახებ აქტი. მინესოტაში შემუშავდა ასევე ოჯახურ ძალადობასთან ბრძოლის პროგრამა სახელწოდებით დულუსის მოდელი. დულუსი იყო პირველი ქალაქი, სადაც ოჯახში მოძალადეთა დაპატიმრების სავალდებული წესი ამოქამედდა. ასევე კალიფორნიაში მიიღეს ოჯახური ძალადობის მსხვერპლთა დახმარების ცენტრის შესახებ აქტი. თავშესაფარი მთლიანად ფანანსდებოდა ქორწინების ლიცენზიებიდან მიღებული თანხებით. ამ სისტემის შექმნამ ხელი შეუწყო პრობლემასთან ბრძოლას, პირველ რიგში იმით, რომ შეიკრიბა ოჯახური ძალადობის შესახებ ინფორმაცია. მალე ნათელი გახდა, რომ გარდაუვალი იყო საკანონმდებლო დონეზე მსხვერპლთა სასარგებლოდ პრობლემის დარეგულირება. 80-იან წლებში მთავარი ამოცანად იქცა სისხლისამართლებრივი შესაბამისი პასუხისმდებლობოს დაწესების, ქალთა დასახმარებლად პროგრამების შემუშავება და დაფინანსებისათვის ფონდების გამოყოფა. მთავარი მოვლენები 90-იან წლებში მოხდა, როცა 1990 წელს მიღებულ იქნა ქალის წინააღმდეგ ძალადობის ძირითადი ფედერალური აქტი, რომელიც 1 მილიარდ დოლარზე მეტს გამოყოფდა თავშესაფრებისათვის, სამართალდამცველი ორგანოების თანამშრომელთა და მოსამართლეთა სწავლებისათვის, ასევე იმ დანაშაულთა პრევენციისათვის, რომელიც ქალთა მიმართ გენდერული ძალადობის ნიშნებს შეივაცდა. აქტი ძალაში შევიდა 1994 წელს, მნიშვნელოვნი იყო ის, რომ იგი მსხვერპლს საშუალებას აძლევდა მიეღო კინპენსაცია.
• 1995 წელს ძალაში შევიდა ადამიანის უფლებათა ინტერამერიკული კონვენცია ქალთა მიმართ ძალადობის აცილების დასჯისა და აღმოფხვრის შესახებ. ამავე წელს გამოქვეყნდა გაეროს მონაცემები, რომლის მიხედვითაც აშშ-ი ქალთა დაახლოებით 63% განიცდიდა მამაკაცის მხრიდან ძალადობის რომელიმე ფორმას, დომინირებდა ფსიქოლოგიური ძალადობა. 1990 წელს შეიქმნა ოჯახური ძალადობის ეროვნული ცხელი ხაზი, რომლის საშუალებითაც 100 სხვადასხვა ენაზე მოლაპარაკე მსხვერპლს ერთდროულად შეეძლო მიეღო დახამარება.

• საქართველოში 2002 წელის გამოკვლევების მიხედვით დაახლოებით ცხოვრობს 2 მლნ 300 ათს ქალი და 2 მლნ 49 ათს კაცი. სამწუხაროდ, არ არსებობს ერთიანი მონაცემები ძალადობის მსხვერპლ ქალთა შესაძლო რაოდენობის შესახებ. ეს გამოწვეულია რამდენიმე სერიოზული ფაქტორით. საქართველოში მსგავსი ფაქტების დაკვალიფიცირება უმეტეს შემთხვევაში არასწორედ ხდებოდა, ამის გარდა ინფორმაციის მოკრებაში განსაკუთრებული როლი ენიჭება თავშესაფრებს. საქართველიში კი თავშესაფრების სისტემა შეიძლება ითქვას, რომ პრაკტიკულად არ არსებობს, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო 1994 წელს შეუერთდა ქალის დისკრიმინაციის ყველა ფორმის ლიკვიდაციის კონვენციას. ამ პრობლემაზე სახელმწიფო დონეზე სერიოზული მუშაობა საქართველიში 2006 წელს დაიწყო, როცა პარლამენტმა მიიღო ოჯახში ძალადობის შესახებ კანონი და დაამტკიცა გენდერული პოლიტიკის კონცეფცია.

• გაეროსდეკლარაციაქალთამიმართძალადობისაღმოფხვრისთაობაზე

  მიღებულიქნა 1993 წლის 20 დეკემბერსკანადისინიციატივით. დეკლარაციაშიგანმარტებულია, რომძალადობაარისფიზიკურიდაფსიქოლოიურიზიანისმიყენებისმიზნითჩადენილინებისმიერიქმედება, რომელიცხორციელდებაროგორცსაზოგადოებრივ, ასევეპირადცხოვრებაში. დეკლარაციაშიდეტალურადაააღწერილი, თურასწარმოაგდენსფიზიკური, ფსიქოლოგიურიძალადობასქესობრივინიშნით, აღნიშნულია, რომძალადობაშეუთავსებელიადემოკრატიულღირებულებებთანდააუცილებელიაყველაზომისმიღებაძალადობისდასაძლევად, ზომებშიიგულისხმებაეროვნულიკანონმდებლობა, ძალადობისმსხვერლთადახმარებისქსელისშექმნადაძალადობისპროფილაკტიკისუზრუნველყოფა.

ვინ ზარალდება ყველაზე მეტად ოჯახში როდესაც ძალადობას აქვს ადგილი?

1.    ოჯახში ძალადობის სხვა სახის ძალადობისაგან ერთ-ერთი ძირითადი განმასხვავებელი ნიშანი არის ის, რომ იგი ოჯახის ფარგლებს საერთოდ არ სცილდება.
2.    დასაწყის ეტაპზე ოჯახში ძალადობის ტერმინი მხოლოდ ქალებისა და ბავშვების წინააღმდეგ განხორციელებულ ძალადობას გულისხმობდა, მაგრამ ახლა მამაკაცების წინააღმდეგ ძალადობასაც მოიაზრებს, მსოფლიო სტატისტიკური მონაცემებით ოჯახში ყველაზე გავრცელებული სახის ძალადობაა ცოლის ცემა. მის ოთხ ძირითად მიზეზს ასახელებენ, ესენია: 1. ეჭვიანობა 2. ქმრის მიმართ უპატივცემულობა 3. ქმრის, როგორც ოჯახის უფროსის და გამგებლის „უფლება“ – სცემოს ცოლი 4. ალკოჰოლური მდგომარეობა. გარდა ფიზიკური ძალადობისა, ხშირია ფსიქოლოგიური ძალადობის ფაქტებიც, ისეთები, როგორიცაა: ცოლის მუდმივი კონტროლი, საკუთარი მშობლებისა და მეგობრებისაგან იზოლაცია; მუქარა, დაშინება, სიტყვიერი შეურაცხყოფა, დამცირება და ა.შ.
     საბოლოოდ კი ამ ყველაფრის გამო ბავშვი ზარალდება  მას ფსიქიკა უზიანდება და საბოლოოდ როცა იზრდება იგივე ძალადობას მიმართავს რასაც მისი მშობელი მიმართავდა ის დიდი შანსია გახდეს ლოთი ნარკომანი  ან ქურდი . თუმცა გამონაკლისებიც ხდება მაგრამ ძალიან იშვიათად შემდეგ პოსტში მოგითხრობთ ერთი გოგონას ისტორიას რომელიც მამის ძალადობის მსხვერპლი გახდა მაგრამ ს საბოლოოდ მაინც გამოსწორდა (ფსიქოლოგების დახმარებით)

   ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლისა და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა დასაცავად გასატარებელ ღონისძიებათა 2011-2012 წლების სამოქმედო გეგმის დამტკიცების შესახებ

   1. დამტკიცდეს ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლისა და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა დასაცავად გასატარებელ ღონისძიებათა 2011-2012 წლების სამოქმედო გეგმა (შემდეგში – სამოქმედო გეგმა).

   2. სახელმწიფო დაწესებულებების მიერ სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებული ვალდებულებების შესრულების მონიტორინგი და სამომავლო საქმიანობის დაგეგმვა განახორციელოს ოჯახში ძალადობის აღკვეთის ღონისძიებათა განმახორციელებელმა საუწყებათაშორისო საბჭომ (შემდეგში – საუწყებათაშორისო საბჭო).

   3. სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებულმა სამთავრობო სტრუქტურებმა სამოქმედო გეგმის განხორციელების შესახებ კვარტალური ანგარიშები წარუდგინონ საუწყებათაშორისო საბჭოს.

   4. საქართველოს პარლამენტთან არსებულ გენდერული თანასწორობის საბჭოს ეთხოვოს სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებული საქმიანობის განხორციელებაში თავისი კომპეტენციის ფარგლებში მონაწილეობა და თანამშრომლობა საუწყებათაშორისო საბჭოსა და სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებულ სხვა შესაბამის უწყებებთან.

ოჯახური ძალადობა

2011 წლის 9ნოემბერს შევესწარი ოჯახურ ძალადობას.დედა უმიწყალოდ სცემდა შვილს.ამ ამბავს ესწრებოდა მისი ბებია რომელიც იყო უმოქმედო მდგომარეობაში.ეს ძალიან გამიკვირდა მერე კი გავარკივიე,რომ ბებიაც ასე უმოწყალოდ ექცეოდა ბავშვს.

მოსაზრებები !

კანადელმა მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ძალადობრივ და შიშის ატმოსფეროში გაზრდილ ბავშვებში ონკოლოგიური დაავადების რისკი მეტია. ტორონტოს უნივერსიტეტის მკვლევრები იმ ფსიქოსოციალურ ფაქტორებს იკვლევდნენ, რომლებიც კიბოს განვითარების რისკის მატებას იწვევს. გაირკვა, რომ ისეთ ადამიანებს, ვისაც ბავშვობაში მკაცრად ეპყრობოდნენ, ონკოლოგიური დაავადება უფრო ხშირად უვითარდებათ – ამ შემთხვევაში, რისკი 49%-ით მატულობს. ყველა სხვა რისკ-ფაქტორის (სხვადასხვა სტრესი, ადამიანის სოციალურ-ეკონომიკური სტატუსი, მოწევა, ალკოჰოლის გამოყენება, არასწორი კვება და ჰიპოდინამია) შემთხვევაშიც კი, ამ დაავადების განვითარების რისკი ბევრად ნაკლებია.
ფსიქოფიზიოლოგები მუდმივად ატარებენ კვლევებს ოჯახური ძალადობის ჯანმრთელობაზე ზემოქმედების დასადგენად. ცნობილია, რომ ოჯახური ძალადობა იწვევს გულ-სისხლძარღვთა დაავადების განვითარების რისკის საშუალოდ, 70%-ით მატებას. თუ ბავშვის ცემას სქესობრივი ძალადობა, ფსიქოლოგიური ტერორი, არასაკმარისი კვება და ა.შ. ემატება, მაშინ აღნიშნულმა რისკმა შეიძლება, 350%-ს მიაღწიოს. დამატებით, შესაძლოა, ფსიქიკური დარღვევების განვითარება, სოციალური კავშირების რღვევა, ფსიქოლოგიური პრობლემების გაჩენა. ასეთი ბავშვებისგან ხშირად ყალიბდებიან სოციალურად არაადაპტირებული ადამიანები, რომლებიც მიდრეკილნი არიან კანონდარღვევისკენ, თვითიზოლაციისკენ და ა.შ. 

“ოჯახური ძალადობა” ქმარ – შვილმა 63 წლის ქალი მეორე სართულიდან გადმოაგდო!

   ინციდენტი მოხდა გურჯაანის რაიონის ერთ-ერთ სოფელში. კახეთის საინფორმაციო ცენტრის ინფორმაციით, 63 წლის ცისმარ რ-შვილი მეუღლემ და შვილმა ჯერ ცემეს, შემდეგ კი საცხოვრებელი სახლის მეორე სართულიდან გადააგდეს. დაზარალებული მარცხენა ბარძაყის ძვლის მოტეხილობით გურჯაანის რაიონულ საავადმყოფოშია მოთავსებული

   დაზარალებულის მეზობლების განცხადებით, ინციდენტის დროს ცისმარ რ-შვილის მეუღლეც და შვილიც ნასვამ მდგომარეობაში იმყოფებოდნენ. მათივე თქმით, ეს ოჯახური ძალადობის პირველი შემთხვევა არ არის. „ქალს თითქმის ყოველდღე სცემდნენ. შვილი ადრე გაასამართლეს კიდეც, მაგრამ არაფერი ეშველათ. რაც ხელში მოხვდებათ, ყველაფრით ურტყამდნენ. ეს საცოდავი ქალი სულ გზაზე იდგა და როგორც კი პატრულის მანქანას დაინახავდა, დახმარებას სთხოვდა. ბოლოს პატრული აღარც კი უჩერებდა. გურჯაანის პოლიციასაც მიმართა, მაგრამ ყურადღება არ მიაქციეს. ორი დღის წინ კი მეორე სართულიდან გადმოაგდეს“, – აღნიშნეს მეზობლებმა.

თავად დაზარალებული ძალადობის ფაქტს უარყოფს. მისი თქმით, ღამით ეზოში წაიქცა და დაშავდა. მეზობლების განცხადებით, დაზარალებული დაშინებულია: „ქმარიც და შვილიც დაემუქრნენ, პოლიციას ჩვენება არ მისცე, თორემ საავადმყოფოდან რომ გამოგწერენ, მოგკლავთო“.

მომხდართან დაკავშირებით შს გურჯაანის სამმართველოში სისხლის სამართლის საქმე აღძრული არ არის.

„ძალადობისგან დაცვის ეროვნული ქსელის“ კვლევის მიხედვით, რომელიც ქვეყნის მასშტაბით 2010 წლის ზაფხულსა და შემოდგომაზე ჩატარდა, ოჯახური ძალადობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი კახეთში გამოვლინდა.

რეგიონში გამოკითხული ადამიანების 92% ოჯახში ძალადობას, 86% კი ფიზიკურ ძალადობას განიცდის; 67% ოჯახის წევრისგან მუდმივად ელის თავდასხმას, მათი 63% ქმარმა გააუპატიურა; 29% კი ფეხმძიმობის პერიოდში ქმრის მხრიდან ფიზიკურ და სექსუალურ ძალადობას განიცდიდა.

გამოკითხული ქალების მიმართ ძალადობას  ქმრების 53% ახორციელებს. არის მამის, ყოფილი ქმრის და პარტნიორის მხრიდან ძალადობის შემთხვევებიც.

ქალთა მიმართ ძალადობის უმრავლესი შემთხვევები, როგორც აღმოჩნდა, მათსავე სახლებში ხდება. ამიტომ, გამოკითხულთა 48% სახლში დარჩენისას თავს უსაფრთხოდ ვერ გრძნობს. ქალების მიმართ ძალადობის შემთხვევების ძირითადი ნაწილი ფიზიკური ძალადობით დამთავრდა, მათგან 40% მძიმე ფორმით.

კვლევის მიხედვით აღმოჩნდა, რომ გამოკითხული ქალების მიმართ ძალადობას, ძირითადად, ახორციელებენ: ქმარი – 53%, მამა – 17%, პარტნიორი – 6%, ყოფილი ქმარი – 8%, ძმა – 6%; გარდა ამისა, 3 – % შვილი მამაკაცები, ბიძები, პაპები და სხვა.

კვლევამ აჩვენა, რომ მამაკაცების მეხუთედი, რომელიც ცოლის მიმართ ძალადობას ახორცილებს, ფხიზელ მდგომარეობაშია. 80% ძალადობის აქტი მამაკაცმა ნასვამ მდგომარეობაში ჩაიდინა; 6%  კი – ნარკოტიკების ზეგავლენის ქვეშ.

აღმოჩნდა, რომ გამოკითხულთა 40% განიცდიდა იმას, რომ ახლობელი ადამიანი, რომელთანაც ის ცხოვრობს, მასზე სექსუალურად ძალადობს.

კვლევის მიხედვით, ყოველი მეექვსე მსხვერპლი ძალადობის შედეგად საავადმყოფოში მოათავსეს. ხოლო ის შემთხვევები, როდესაც მსხვერპლი ექიმს არ მიმართავდა, გამოწვეული იყო  სირცხვილით და დანაშაულის გრძნობით, მისი მეუღლე რომ ასე მოექცა.

„ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ საქართველოს კანონი ითვალისწინებს შემაკავებელი და დამცავი ორდერების გამოცემას, რაც ძალადობის მსხვერპლის დაცვის საშუალებას გვაძლევს. სამწუხაროდ, კახეთის რეგიონში პოლიციის თამაშრომლები შემაკავებელი ორდერების მექანიზმს არ იყენებენ და არც სასამართლო გამოსცემს დამცავ ორდერს კონკრეტულ საქმეებზე საკმარისი მტკიცებულებების არსებობის მიუხედავად“, – განაცხადეს ადამიანის უფლებათა ცენტრის კახეთის ოფისში.

საქართველოს სახალხო დამცველის გიორგი ტუღუშის განცხადებით, სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით შეიძლება ითქვას, რომ დამცავი და შემაკავებელი ორდერების გამოცემის სიხშირე მნიშვნელოვნად დაბალია, განსაკუთრებით საქართველოს რაიონებში.

„სახალხო დამცველის ბავშვისა და ქალის უფლებათა ცენტრმა უზენაესი სასამართლოდან გამოითხოვა ინფორმაცია 2007–2010 წლებში I  ინსტანციის სასამართლოებში ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა დაცვასა და დახმარებასთან დაკავშირებით გამოცემული დამცავი და შემაკავებელი ორდერების რაოდენობის შესახებ საქართველოს რეგიონების მიხედვით. მიღებული პასუხის თანახმად, თელავის სასამართლოში მხოლოდ ერთი დამცავი ორდერია დამტკიცებული, შემაკავებელი ორდერები კი ფაქტობრივად არ დამტკიცებულა“, – აღნიშნავს ტუღუში.

მისივე თქმით, პრაქტიკაში როდესაც ოჯახში ძალადობის ფაქტს თან სდევს სხეულის დაზიანება (მაგალითად ცემა), პოლიცია იწყებს სისხლის სამართლის საქმის წარმოებას. თუ საქმეზე პირის (მოძალადის) მიმართ შეწყდა სისხლისსამართლებრივი დევნა, მოძალადეს არ დაეკისრება არანაირი პასუხისმგებლობა. რადგან, მოცემულ შემთხვევაში, პოლიციის მიერ ფაქტზე შემაკავებელი ორდერი არ იწერება, მას (მოძალადეს) ასევე არ დაუწესდება ადმინისტრაციული ღონისძიებით – შემაკავებელი ორდერით – გათვალისწინებული შეზღუდვები.

„ასეთი დინამიკით სამართალწარმოების განვითარებისას დაუცველი რჩება ოჯახური ძალადობის მსხვერპლი და არ ხდება ძალადობის პრევენცია საჭირო ღონისძიებებით.  შესაბამისად,  მნიშვნელოვანია პოლიციის მუშაკების მიერ ოჯახური ძალადობის შემთხვევებზე რეაგირებისას გათვალისწინებული იქნას შემდეგი გარემოება: საქმეზე სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყება არ ზღუდავს პოლიციას გამოიყენოს მსხვერპლის უსაფრთხოებისათვის ადმინისტრაციული დაცვის მექანიზმი – შემაკავებელი ორდერი“, – აცხადებს სახალხო დამცველი.

ომბუდსმენი რეკომენდაციით მიმართავს შინაგან საქმეთა მინისტრს, გაგრძელდეს შინაგან საქმეთა სამინისტროს თანამშრომლებისთვის ტრენინგების განხორციელება ოჯახური ძალადობის სპეციფიკის თაობაზე, განსაკუთრებით საქართველოს იმ რაიონებში, სადაც ოჯახური ძალადობის შესახებ მომართვიანობა პოლიციის მიმართ დაბალია ან საერთოდ არ ხორციელდება.

როგორია საქართველოში ოჯახში ძალადობის ფაქტების ოფიციალური სტატისტიკა

საქართველოში ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა რაოდენობა ოფიციალურ სტატისტიკაზე ბევრად მეტია.

ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა დახმარების ცენტრებს არა მარტო ქალები, ასევე მამაკაცები, ბავშვერბი და მოხუცები მიმართავენ. ოჯახებში ყველაზე მეტად მოხუცების უფლებები ირღვევა.ძალადობის შემთხვევები ძირითადად სოციალურ და ფსიქოლოგიურ ფაქტორებთანაა დაკავშირებული.

ძალადობის მსხვერპლი ბავშვების შესახებ-გამოხმაურება

ბოლო ხანებში ქართული მედია აქტიურად აშუქებს ოჯახური ძალადობის საკითხებს, ამის ნათელი მაგალითია ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემის „სპეციალური რეპორტაჟის“ ბოლო ორი გამოშვება, რომლებშიც ასახული იყო ბავშვებზე ძალადობის ფაქტები. იმედია, სახელმწიფო, მედია და სამოქალაქო სექტორი ერთობლივად მოახერხებს ამ პრობლემების მოგვარებას, იმ გულგრილობის დაძლევას, რომელიც სამწუხაროდ ჩვენს საზოგადოებაშია გამეფებული.

სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტი (სი–ეს–აი) სამოქალაქო საზოგადოებას, საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და მედიის წარმომადგენლებს კიდევ ერთხელ შეახსენებს ინფორმაციას „ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის იმ მუხლების შესახებ, რომლებიც უზრუნველყოფენ არასრულწლოვანის ძალადობისგან დაცვას, ანუ გზას თუ როგორ შეგვიძლია ყოველმა ჩვენგანმა დახმარება გავუწიოთ მათ, ვისაც ეს ყველაზე მეტად სჭირდებათ.

ოჯახში ძალადობის ნებისმიერი ფორმის არსებობისას, მხოლოდ მეურვეობის და მზრუნველობის ორგანოს* აქვს უფლება სასამართლო წესით მოითხოვოს არასრულწლოვანის განცალკევება მოძალადე მშობლისაგან/მშობლებისაგან და მისი თავშესაფარში მოთავსება. კერძოდ, იმავე კანონის მე–14 მუხლის მიხედვით:

1. არასრულწლოვნის მიმართ ოჯახში ძალადობის შემთხვევაში – მეურვეობისა და მზრუნველობის ორგანოს მიერ დამცავი ორდერის გამოცემის მოთხოვნით სასამართლოსათვის მიმართვის შემთხვევაში სასამართლო განიხილავს არასრულწლოვანთან მოძალადე მშობლის/მშობლების ურთიერთობის საკითხს. არასრულწლოვნის მიმართ ძალადობის კვალის არსებობისას სასამართლოს წინაშე შეიძლება დაისვას დროებითი ღონისძიების სახით მოძალადე მშობლისაგან/მშობლებისაგან არასრულწლოვნის განცალკევების საკითხი სასამართლოს მიერ საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე.

2. საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევაში არასრულწლოვანს 14 წლის ასაკიდან უფლება აქვს, მიმართოს სასამართლოს თავისი უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების დასაცავად. ამ შემთხვევაში სასამართლო ნიშნავს საპროცესო წარმომადგენელს და განიხილავს საქმეს. არასრულწლოვან მოსარჩელეს უფლება აქვს, არ დაეთანხმოს თავის საპროცესო წარმომადგენელს და თვითონ დაიცვას თავი. სასამართლო ვალდებულია ასეთ საქმეში ჩააბას მეურვეობისა და მზრუნველობის ორგანო.

  * მეურვეობის და მზრუნველობის ორგანო – სოციალური მომსახურების სააგენტო

(www.ssa.gov.ge)

ძალადობის შემთხვევების შესახებ შემოსული ინფორმაცია უნდა მიეწოდოს სოციალური მომსახურების სააგენტოს სატელეფონო ზარის საშუალებით (ცხელი ხაზი 91-00-46).

სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტი (სი–ეს–აი) უკვე ოთხი წელია მუშაობს იმ საზოგადოებრივი ორგანიზაციების ხელშეწყობაზე, რომლებიც საზოგადოებაში ნაკლებად ჩართული ადამიანების ცხოვრების თუნდაც მცირედით გაუმჯობესებაზე წლობით, დაუღალავად და ხშირად მხოლოდ ენთუზიაზმის ამარა, მოხალისეობრივ საწყისებზე მუშაობენ. ერთ–ერთი ასეთი ორგანიზაციაა „ბავშვი და გარემო“, რომელიც ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემის „სპეციალური რეპორტაჟის“ ერთ–ერთ გამოშვებაში (19.02.2011) არცთუ სასიამოვნო ფორმით იყო ნაჩვენები. იმედს ვიტოვებთ, რომ ეს მხოლოდ გაუგებრობის ბრალია.

სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტი (სი–ეს–აი) სამოქალაქო საზოგადოებას, საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და მედიის წარმომადგენლებს კიდევ ერთხელ მიაწვდის ინფორმაციას ორგანიზაცია „ბავშვი და გარემოს“ საქმიანობის შესახებ.

„ბავშვი და გარემოს“ ბენეფიციარებს ხშირად „ქუჩის ბავშვებს“ უწოდებენ, მიმართვის ეს ფორმა ბევრს სამართლიანად აღიზიანებს, თუმცა ყველაზე ხშირად მათ სწორედ ასე მოიხსენიებენ… მათი და ორგანიზაცია „ბავშვი და გარემოს“ ურთიერთობა 90–იანი წლებიდან იწყება. რამდენიმე მეგობარმა ქუჩაში მყოფი ბავშვების პრობლემების მოგვარებაზე დაიწყო ზრუნვა. მოხალისეებმა შექმნეს მობილური სამსახური, რომლის მიზანიც ამ ბავშვების დახმარება იყო… ორი წლის შემდეგომ მათ 125 ბავშვი აკითხავდა. შეხვედრა ღია ცის ქვეშ, წინასწარ დათქმულ დროს და ადგილას – „ალექსანდროვისა“ და „კიროვის“ ბაღებში და მეტრო დიდუბის მიმდებარე ტერიტორიაზე ხდებოდა , რაც ორი წელი გაგრძელდა… ენთუზიასტები შეძლებისდაგვარად უვლიდნენ, ეთამაშებოდნენ, ასწავლიდნენ წერა–კითხვას, მოხალისე პედაგოგები, ფსიქოლოგები და ექიმები დახმარებას უწევდნენ… ორი წლის თავზე ყველაფერმა ორგანიზაციის სახე მიიღო – ერთ–ერთი საგრანტო პროექტის ფარგლებში პირველი სადღეღამისო ცენტრი „ბეღურები“ გახსნეს, სადაც უსახლკაროებს შეეძლოთ გარკვეული პერიოდი შეეფარებინათ თავი და საბაზისო დახმარება მიეღოთ. პროექტმა საშუალება მისცათ რომ მობილურ სამსახურსაც გაეგრძელებინა ფუნქციონირება… შემდეგ დაარსეს რამდენიმე დღის ცენტრი თბილისში, ჭიათურასა და , რუსთავში ქუჩაში მყოფი იმ ბავშვებისთვის, რომელთაც თავშესაფარი კი ჰქონდათ, მაგრამ მთელ დღეს ქუჩაში ატარებდნენ, ასე შეიქმნა ბავშვებისათვის გარემო და საშუალება მიეღოთ არაფორმალური განათლება, ეხატათ, ემღერათ… შეეძინათ სოციალური უნარჩვევები, განვითარებულიყვნენ და გასჩენოდათ სურვილი მეორე დღესაც მისულიყვნენ ცენტრში.

პროექტების განხორციელებისთვის „ბავშვი და გარემოს“ ბევრმა დონორმა ორგანიზაციამ გაუწია მხარდაჭერა. ბოლო წლებში აქტიური დიალოგი მიმდინარეობს სოციალურ სფეროში მომუშავე ორგანიზაციებსა და სახელმწიფოს შორის. თანამშრომლობის ერთ–ერთი შედეგია ორგანიზაციების მიერ სახელმწიფოსთვის სერვისების მიწოდება. მაგალითად, ორგანიზაცია „ბავშვი და გარემოს“ მცირე საოჯახო ტიპის სახლი რუსთავში. სახელმწიფო ტენდერში გამარჯვებული ორგანიზაციისთვის ბინა ერთ–ერთმა ბანკმა შეიძინა და მოაწყო, სადაც ბავშვები ახალ გარემოში ცხოვრობენ და ა.შ.

   კიდევ ერთხელ ვაცხადებთ, რომ მივესალმებით ოჯახური ძალადობისა და ძალადობის მსხვერპლი ბავშვების თემით მედიის მხრიდან ასეთ აქტიურ დაინტერესებას. ჩვენ ყველამ – მედია საშუალებებმა, საზოგადოებრივმა ორგანიზაციებმა და სახელმწიფომ, ჩვენ–ჩვენი კომპეტენციის ფარგლებში, ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ ამ პრობლემების მოსაგვარებლად, ადამიანების, მითუფრო ბავშვების უფლებების დასაცავად. თუმცა, ამის მიღწევა შესაძლებელია მხოლოდ ურთიერთდახმარებით, თანამშრომლობით და ურთიერთხელშეწყობით. ეს საშუალებას მოგვცემს ერთი კარგი საქმის გაკეთებისას არ გავაფუჭოთ მეორე: არ დავარღვიოთ ბავშვთა უფლებები ან არ ვატკინოთ გული მათ, ვინც უანგაროდ ზრუნავს ბავშვებზე.

საქართველოში ბავშვთა აღზრდის სტილია ძალადობრივი, ამას ბავშვების 67%-ი აღიარებს

საქართველოში ძალადობის მაჩვენებელი გაიზარდა. სტატისტიკურად, განსაკუთრებით იმატა ოჯახში ძალადობის ფაქტმა, რაც პრობლემაზე მომუშავე პირების მიერ, მძიმე სოცილაური პირობებით, ალკოჰოლიზმითა და ნარკომანიის დაუძლეველი სენით აიხსნება.
დსფსფსდფსდ

    გარდა ამისა, ფსიქოლოგების განმარტებით, ძალადობა, ძირითადად, მძიმე, ტრავმული ბავშვობის მქონე ადამიანების ოჯახებისთვისაა ნიშანდობლივი.
განსაკუთრებით ხშირად ძალადობის მსხვერპლი ოჯახში ქალია, შემდეგ მოდიან ბავშვები და მამაკაცები. სტატისტიკური მაჩვენებლით, ძალადობის მსხვერპლთა საშუალო ასაკი ქალებში 24-დან 55-65 წელია, ბავშვებში 4-5 წლიდან 18 წლამდე და ზოგ შემთხვევაში ზრდასრულ ასაკშიც, ხოლო მამაკაცებში, ძირითადად, საპენსიო ასაკი, ისიც ხშირად დაქვრივებულ მამაკაცებში. როგორც ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და რეაბილიტაციის კავშირ “საფარის” ხელმძღვანელმა, ნატალია ზაზაშვილმა “დრონი.ჯი”-სთან საუბრისას განაცხადა, სტატისტიკური მაჩვენებლის ზრდა, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს საინფორმაციო საშუალებების უფრო მეტად ხელმისაწვდომობით, ვიდრე გასულ წლებში იყო შესაძლებელი.

დსფსფსდფსდ
ნატალია ზაზაშვილი: შესაძლოა, ძალადობის მსხვერპლთა რიცხვი, არც შეცვლილა, მაგრამ უფრო მეტი ინფორმაცია გვაქვს როგორც არასამთავრობო ორგანიზაციების დახმარებით, ასევე სახელმწიფოს მიერ მოძიებული მონაცემების საშუალებით.

 – რამდენად არის ძალადობა ქართული მენტალიტეტისთვის დამახასიათებელი?

 – საქართველოს გამოცდილება და კვლევებიც აჩვენებს, რომ საქართველოში თვითონ აღზრდის სტილია ძალადობრივი. ბავშვების 67%-ი ამბობს, რომ მათზე ძალადობა სხვადასხვა ფორმით ხორციელდება, ძირითადად, ფსიქოლოგიური და ფიზიკური მეთოდებით. ძალადობრივია კულტურაც და აღზრდის მეთოდებიც… სკოლებში, განსაკუთრებით კი რეგიონში, ხშირია მოძალადე მასწავლებელი, მითუმეტეს, თუ ის თვითონაა ოჯახური ძალადობის მსხვერპლი. ასეთ მასწავლებლებს სკოლის მოსწავლეებზე შურისძიების ამოუწურავი რესურსი გააჩნიათ. გარდა ამისა, ცოტაა კვალიფიციური კადრი ბავშვთა ფსიქოლოგიაში მომუშავე ფსიქოლოგებისა, თვითონ მშობლები კი თვლიან, რომ მათ შვილებთან ფსიქოლოგების მუშაობა საჭირო არ არის.

– თქვენ გაქვთ თავშესაფარიც, სადაც დაზარალებულები ცხოვრობენ და ფსიქოლოგიურ რეაბილიტაციასაც იღებენ, რამდენი ადამიანი ცხოვრობს იქ?

– 2001 წლიდან მუშაობს ჩვენი ორგანიზაცია, გვაქვს ანონიმური თავშესაფარი, სადაც 6 ადამიანს შეუძლია ცხოვრება, ცალკე კი ჩვენს ორგანიზაციას ძალიან ბევრ ადამიანთან უწევს მუშაობა, რადგან ორიენტირებული ვართ, რეაბილიტაციაში იყოს ჩართული მთელი ოჯახი, მაგრამ მამაკაცების მოზიდვა რთულია, რაზეც ვმუშაობთ, ძალიან მნიშვნელოვანია თავად მოძალადესთან მოხდეს რეაბილიტაცია.

– რა კრიტერიუმით არჩევთ თავშესაფარში საცხოვრებლად ადამინებს?

 – განსაკუთრებით მძიმე შემთხვევებს ვარჩევთ, ადამიანები, რომლებსაც აქ საცხოვრებელი არა აქვთ. ყოფილა შემთხვევა, რომ ქუჩიდან აგვიყვანია ქალი ბავშვთან ერთად, გვსურდა მისი დახმარება, მერე საქმის შესწავლისას აღმოჩენილა, რომ მას ჰქონდა შესანიშნავი სახლი რაიონში და ნაკვეთიც, მაგრამ იქ, სოფელში ცხოვრება არ სურდა, ასეთებს ვერ მივიღებთ. თავშესაფარში ცხოვრობდა სხვა ქვეყნის წარმომადგენელი, რომელიც აქ იყო გათხოვილი, იყო ძალადობის მსხვერპლი და მისი საბინაო მდგომარეობა არ იძლეოდა საშუალებას, სხვაგან ეცხოვრა.

– რა იყო ყველაზე მძიმე ისტორია, რაც შეგხვედრიათ მუშაობის პროცესში?

– იყო ერთი ქალი, რომელსაც ჰყავდა შვილებიც, იყო საქართველოში გათხოვილი. აღმოჩნდა, რომ მისი ქმარი იყო უსასტიკესი, ძალადობდა მასზე ყველა ფორმით როგორც ფსიქოლოგიურად, ასევე ფიზიკურად, სექსუალურად. ეს ის ისტორიაა, სადაც ცემა არაფერს ამბობს, ეს იყო საშინელი ძალადობა, როცა პერანგის ამარა ზამთარში ბოსელში აბამდა ცოლს, ბავშვებსაც. ყველანაირი მძიმე სამუშაოს შესრულება ამ ქალს ეკისრებოდა. მამაკაცს ჰქონდა ყველანაირი სადისტური და პათოლოგიური გამოვლინება.

– როგორია ფსიქოლოგების დასკვნა, როგორ ყალიბდებიან ადამიანები მოძალადეებად?

 – განსაკუთრებით ხშირია და პროცენტულად მეტი მაჩვენებელია მოძალადე იმ ადამიანებისა, რომლებიც ბავშვობაში თავად გამხდარან მსხვერპლნი, მამის დედის ან სხვა პირის მხრიდან. ნაწილი მძიმე სოციალური პირობებისა და ცხოვრების არაჯანსაღი წესის გამო გამხდარა მოძალადე, ძირითადად, მაინც ტრავმული ბავშვობის მქონე ადამიანების შემთხვევაში ვიღებთ ასეთ სურათს. ძალადობის ფაქტორს განსაზღვრავს ნარკომანია და ალკოჰოლიზმიც, რაც ასეა გავრცელებული. ნარკომანს, როცა ოჯახიდან გააქვს ყველაფერი, ცოლს უჩნდება პროტესტის გრძნობა, აგრესია მისი მხრიდან უსუსურობის დაფარვის მცდელობაა, რაც იწვევს გაღიზიანებას და კონფლიქტს ოჯახში. შემდეგ კი ძალადობაში იზრდება.

– ყოფილა შემთხვევა, როცა თავად მოძალადე მოსულა თქვენთან დახმარების სათხოვნელად?

 – ისინი ვერ აცნობიერებენ თავიანთ დანაშაულს და საქციელს, იყო ერთი შემთხვევა, როცა მამაკაცი თავისივე ინიციატივით მოვიდა, მას გაცნობიერებული ჰქონდა თავის დანაშაული, ჩვენ დავიწყეთ მასთან აქტიური მუშაობა და საკმაოდ კარგ შედეგამდე მივედით. მუშაობის პროცესში ყოველთვის ვეკითხებით ქალს, რა იცის მისი ქმრის ბავშვობის შესახებ, როგორ ოჯახში იზრდებოდა. ერთ-ერთმა ქალმა გვიამბო, რომ მეზობლები იყვნენ ცოლ-ქმარი დაქორწინებამდე და ასეთი ისტორია მოყვა: მის ქმარს, როცა პატარა იყო, ორიანები მიუღია სკოლაში, დედას გამოუყვანია ეზოში, გადაჭრილ კუნძზე დაუდებინებია თავი და ნაჯახი მოუღერებია, უთქვამს, კიდევ ერთხელ თუ მოიტან ორებს, თავს წაგაცლიო. რა ხდება ამ დროს ბავშვის ფსიქიკაში? ის ხვდება, რომ მისთვის საყვარელი ადამიანი პრობლემის გადაჭრის ასეთ გზას პოულობს. ეს ადამიანი, როცა ოჯახს შექმნის და პირველი კონფლიქტი გაჩნდება, რაც ოჯახში აუცილებელია, ის პრობლემის გადაჭრას აუცილებლად ძალადობრივი გზით შეეცდება.

– ძირითადად კონფლიქტების წარმოშობის სტატისტიკა როგორია?

 – პირველი არის გენდერული უთანასწორობა და ფუნქციების არათანაბარი გადანაწილება, მეორე – ეჭვიანობა და მესამე – რძალ-დედამთილის ტრადიციული თემა. ეს უკანასკნელი არის ტრადიციული თემა, სადაც ქალების ერთმანეთისადმი არასოლიდარობა იკვეთება.

– როგორც ვიცი, ლტოლვილებთანაც მუშაობთ, რა პრობლემები აქვთ მათ?

– ომის პერიოდში ჩავერთეთ კონფლიქტურ რეგიონებში მცხოვრებლებთან მუშაობაში. მაშინ, ძირითადად, მოგვმართავდნენ ქალები, რომლებიც გვთხოვდნენ დახმარებას, ამბობდნენ, რომ გაღიზიანების ფონზე საკუთარ შვილებზე გადაჰქონდათ აგრესია. ვმუშაობთ ჩეჩენ ლტოლვილებთანაც. მათ აქვთ ომის ტრავმა. ზოგადად, ძალადობის თემა დიდი პრობლემაა მსოფლიოში. ადამიანები, რომლებიც დაიბადნენ ძალადობრივ ოჯახებში, მძევლებივით არიან, ძალიან ცოტა ახერხებს ამ ტრავმის დაძლევას, ამიტომ მხოლოდ ოჯახის საქმე არაა, როგორ ზრდის ოჯახი ბავშვს, ამაში ჩართული უნდა იყოს სახელმწიფოც და არასამთავრობო ორგანიზაციები.